Vredehandhawing, vredebou, voorkoming, bemiddeling en konflikoplossing is aktuele besprekingspunte in die wêreld vandag. Dit is ook die navorsingsvelde van Cedric de Coning, wat ’n senior navorsingsgenoot aan die Noorse Instituut vir Internasionale Aangeleenthede (NUPI) in Oslo, Noorweë, is, en ’n senior adviseur vir die Afrika-Sentrum vir die Konstruktiewe Oplossing van Dispute (ACCORD).
Hy fokus op die Afrika-Unie en die Verenigde Nasies en die wyse waarop multilaterale organisasies vrede voorkom, bewerkstellig en handhaaf. Hy was onlangs die mederedakteur van ’n boek oor die wyse waarop vredesoperasies deur veranderinge in die wêreldorde beïnvloed word. Hy stel veral belang in die gebruik van insigte uit kompleksiteitstudies wat nuwe perspektiewe op en benaderings tot die vakgebied van vredestudies bied. Cedric is ook betrokke by beleidsondersteuning en -advies, en is die mede-outeur van ’n nuwe bedryfsdoktrine oor vredesondersteuning vir die Afrika-Unie, terwyl hy die Verenigde Nasies bystaan met die ontwerp en implementering van ’n omvattende prestasiebeoordelingstelsel vir VN-vredesoperasies.
Hy is in Pretoria gebore en het in Kaapstad, Port Elizabeth en Johannesburg grootgeword. In sy matriekjaar van 1982 besoek hy Stellenbosch as deel van ’n rugbytoer en woon ’n werkswinkel van Danie Craven by. Studies aan ander instellings volg, terwyl sy loopbaan hom oor die hele wêreld heen neem.
In 2006 skryf hy in vir sy PhD aan die Universiteit Stellenbosch (US) onder leiding van prof Pierre du Toit (politieke wetenskap) en prof Paul Cilliers (filosofie), wat hom met groot dankbaarheid vervul. Sy studie stel ondersoek in na wat die vakgebied van vredebou uit kompleksiteitstudies te wete kan kom. In 2012 behaal hy ’n PhD in toegepaste etiek aan die Departement Filosofie onder leiding van dr Tanya de Villiers-Botha en prof Barney Jordaan. Sy verbintenis met die US duur egter voort. Hy is tans in kontak met navorsers by die sentrum vir komplekse stelsels in oorgang en werk nou saam met die veiligheidsinstituut vir regering en leierskap (SIGLA), waar hy ook met ’n aantal navorsers oor vredes- en sekuriteitskwessies in Afrika meewerk. Cedric is ook lid van die Matie Alumni-Hub in Noorweë en ofskoon hy en sy vrou in Noorweë woon, bring werk en familie hulle jaarliks na die Wes-Kaap terug.
Cedric verduidelik dat ongeveer 50% van die mense wat in 2030 in armoede sal leef, uit ’n dosyn mislukte state sal kom. “Die konflikte in hierdie lande genereer die grootste gedeelte van die wêreld se vlugtelinge en die merendeel van die humanitêresaaklading. As ons hierdie konflikte nie kan bestuur of oplos nie, is dit onwaarskynlik dat die volhoubare ontwikkelingsdoelwitte (SDG’s) teen 2030 bereik sal word. Die interne gemeenskap gebruik ’n verskeidenheid instrumente om hierdie situasie te probeer verbeter, en vredesoperasies is een van die belangrikste.
“Indien ons die impak kan verbeter wat vredesoperasies op die voorkoming en vermindering van gewelddadige konflikte, die bevordering van stabiliteit, en die handhawing van vrede in hierdie lande het, sodat hul die nodige instellings kan ontwikkel om meer lewenskragtig te word, kan ons ’n beduidende bydrae tot die bereiking van die SDG’s lewer,” voeg hy by.
Vir hierdie doel is die netwerk vir effektiewe vredesoperasies (EPON) in 2017 gestig. Dit is ’n navorsingsnetwerk van meer as 40 navorsingsinstitute van China tot Brasilië, ingesluit SIGLA aan die US. EPON onderneem navorsing oor spesifieke vredesoperasies deur ’n gedeelde metodologie te gebruik wat hul in staat stel om gevallestudies te vergelyk en opkomende tendense te identifiseer of lesse uit spesifieke onderwerpe te bekom, welke metodologie die volle spektrum van die verskillende vakgebiede betrek.
“Ons versterk steeds die netwerk en verfyn die metodologie, maar my toekomsvisie vir EPON is om die gevallestudies en verwante data te gebruik om ’n nuwe datastel te vestig wat die netwerkvennote en die groter navorsingsgemeenskap oor vredesoperasies in staat sal stel om innoverende metodologieë te gebruik ten einde nuwe kennis te genereer en nuwe teorieë te toets, met die doel om tot die verbetering van die doeltreffendheid van vredesoperasies, veral in Afrika, by te dra.”
Cedric sê sy loopbaanpad is opwindend en dat hy dikwels reis. Hy begin in 1988 by die Departement van Buitelandse Sake (nou die Departement van Internasionale Betrekkinge en Samewerking, of DIRCO) werk, en doen daarna sy verpligte nasionale diensplig van 1989 tot 1990 in Potchefstroom en Pretoria. Teen die middel van 1990 keer hy na die Departement van Buitelandse Sake terug as diplomaat-in-opleiding en van 1992 tot 1994 word hy na Washington DC gestuur.
Hy onthou dat hy in dié tyd bevoorreg was om te help met die organisering van president FW de Klerk en die toenmalige ANC-president Nelson Mandela se besoeke met die oog op die ontvangs van die Liberty-medalje in Julie 1993, asook president Mandela se eerste staatsbesoek in Oktober 1994. Daar was ’n paar duisend kiesers in die VS met die geskiedkundige verkiesing van 1994 en Cedric was die kiesbeampte vir ’n verkiesingsentrum in Jacksonville, Florida. Hierna word hy in Desember 1994 na Addis Abeba in Ethiopië gestuur om behulpsaam te wees met die opening van die eerste Suid-Afrikaanse permanente missie by die destydse Organisasie van Afrika-eenheid (OAE), of die Afrika-Unie soos ons dit vandag ken.
In 1997 besluit Cedric om in vrede en konflikoplossing te spesialiseer, en sluit hom by ’n Suid-Afrikaanse nieregeringsorganisasie en dinkskrum in Durban aan wat oor die hele Afrika heen werk. Die Afrika-Sentrum vir die Konstruktiewe Oplossing van Dispute (ACCORD) is in 1992 deur Vasu Gounden gestig en word as die top-konflikoplossingsdinkskrum in Afrika beskou.
Hy staan daarna aan die stuur van ’n projek wat deur Noorweë befonds word en op die uitbou van Afrika-bekwaamhede op die gebied van vredehandhawing en konflikoplossing gemik is. Hierdie projek neem hom na Noorweë waar hy ook sy vrou ontmoet. Die paartjie is in 1998 getroud.
Cedric besluit vervolgens dat hy praktiese ondervinding in vredehandhawing benodig en in 1999 werk hy drie maande lank in Oos-Timor as ’n VN-vrywilliger vir die Verenigde Nasies. In 2001 keer hy terug na die VN-vredesoperasie, waar hy ’n jaar lank werk. In dié tyd verhuis sy gesin na Darwin in Australië, wat as die basis van die VN-vredesmissie dien. In 2002 trek die gesin Kaapstad toe, maar spandeer ook ’n paar maande van daardie jaar by die VN se hoofkwartier in New York vir dié se departement vredesoperasies. In 2006 verhuis die gesin na Noorweë, waar hulle tans woon.
- Deur Elbie Els -
